countryIcon
0 0
check Vegan, fair & duurzamer shoppen 4.8 Google starsGoogle starsGoogle starsGoogle starsGoogle stars Bekijk reviews check 17383 producten in ons warenhuis
check Vegan, fair & duurzamer shoppen in Nederland
4.8 Google starsGoogle starsGoogle starsGoogle starsGoogle stars Bekijk reviews

Select your country and language

adANDORRA
atAUSTRIA
beBELGIUM
dkDENMARK
eeESTONIA
fiFINLAND
frFRANCE
deGERMANY
grGREECE
ieIRELAND
itITALY
lvLATVIA
ltLITHUANIA
luLUXEMBOURG
mtMALTA
mcMONACO
ptPORTUGAL
smSAN MARINO
skSLOVAKIA
siSLOVENIA
esSPAIN
seSWEDEN
nlTHE NETHERLANDS
cyCYPRUS
gbTHE UNITED KINGDOM
usTHE USA
vaVATICAN CITY
gbENGLISH
nlNEDERLANDS

Alles over vegan en duurzame schilderspullen

Jopie Jopie 04 Aug 2020 Alles over vegan en duurzame schilderspullen

Van oudsher is kunst en creativiteit een medium geweest om de status quo op de proef te stellen, om verandering op gang te brengen, kritiek te uiten op de maatschappij en taboes te doorbreken. En in deze tijd van verandering en zelfreflectie is het alleen nog maar belangrijker geworden om de misstanden in onze maatschappij zichtbaar te maken.

Maar een verbeterde wereld begint natuurlijk bij jezelf. Hoe duurzaam en (dier)vriendelijk is je verf nou eigenlijk en hoe kom je daar achter?
 

In dit artikel:

De bronnen die voor dit artikel zijn gebruikt zijn onderaan deze blog te vinden.

Hoewel er veel informatie is te vinden over veganisme, duurzaamheid en dierproeven in kleding en cosmetica, is niet er veel geschreven over duurzame en veganistische kunstenaarsbenodigdheden. Er is moeilijk informatie over te vinden en de industrie is enorm ondoorzichtig en vervuilend. Hoewel er inmiddels al veel schadelijke thinners, oplosmiddelen, pigmenten van giftige zware metalen en andere gezondheids- en milieubelastende grondstoffen zijn verboden of gereguleerd door de EU, zijn er nog net zo veel die tóch gebruikt worden.

Ik hoop met deze lange en hopelijk informatieve blog wat meer van deze informatie bij elkaar te brengen om inzicht te verschaffen voor iedereen die graag milieuvriendelijk, gezond en ethisch verantwoord creatief bezig wil zijn.

Dit effect hebben schilderspullen op je gezondheid en het milieu

 

Schilderen: zware metalen in pigment

Van oudsher werden veel pigmenten gemaakt van zware metalen die vaak onwijs giftig zijn. Vroeger was de levensverwachting van professionele kunstenaars dan ook gemiddeld lager, en veel van hen hadden last van vergiftigingsverschijnselen door de gifstoffen waar ze dagelijks mee in aanraking kwamen.

Het artikel gaat verder onder deze afbeelding.Verf

© JopieArt

Wetenschappers vermoeden onder andere dat de halo’s die Van Gogh schilderde in sommige van zijn werken eigenlijk een resultaat waren van een loodvergiftiging. Loodwit werd vroeger geprezen om zijn dekking en lichtechtheid, maar is zwaar giftig, de dampen zorgen voor hallucinaties en ernstige gezondheidsproblemen en het wordt tegenwoordig nauwelijks meer gebruikt.

Ook berucht is het zogenaamde Scheele’s Groen, een populair smaragdgroen pigment dat vooral gebruikt werd in de 18e eeuw, en wat gemaakt was van het zwaar giftige koperwaterstofarseniet. Dit was zo giftig dat er op gegeven moment bosjes mensen aan overleden, en het wordt gesuggereerd dat zelfs Napoleon Bonaparte is overleden aan een arseenvergiftiging door het heldergroene behang in zijn huis in St. Helena.

Maar ook tegenwoordig worden nog zware metalen gebruikt in pigmenten – met name pigmenten op basis van cadmium. Cadmium is een tijdje verboden geweest in de EU, maar wordt inmiddels weer op grote schaal gebruikt als basis voor rode, oranje en gele pigmenten in verf en wordt door veel kunstenaars geroemd om de lichtechtheid en kleurkracht. Andere zware metalen die vandaag de dag nog worden gebruikt zijn onder andere mangaan, ceruleum en kobalt.

Twee minder schadelijke alternatieven

Een minder giftig en nieuwer alternatief voor cadmiumgeel, cadmiumoranje en cadmiumrood zijn azopigmenten, die inmiddels gelukkig ook al op grote schaal verkrijgbaar zijn.

Er bestaan ook ‘namaak’pigmenten van deze zware metalen, die inmiddels ook op grote schaal worden gebruikt. Deze zijn minder schadelijk voor de gezondheid, maar hebben vaak een minder mooie kleur. Sommige kunstenaars geven daarom ook de voorkeur aan pigmenten van echte zware metalen, ondanks de gezondheidsrisico’s.

Je kunt de 'namaak'pigmenten herkennen aan het woordje 'hue', dat aangeeft dat een pigment qua kleurstelling overeenkomt, maar het niet is. Aan de andere kant, een naam als “Cadmium Red Genuine” duidt erop dat de verf wél zware metalen bevat.


Plastics in verf, vernis, lak en lijm

Plastic is een heel veel gebruikt ingrediënt in verf, vernis, lak en lijm. Dit gaat vaak onder de naam acryl, polyurethane, polyester of silicone. Acrylverf lijkt een verf op waterbasis te zijn en je kunt het ook mengen met water zolang het nog niet uitgehard is, maar is eigenlijk op basis van plastic met een oplosmiddel waardoor het te verdunnen is met water. Door je kwasten met acrylverf af te spoelen onder de kraan komt dit vloeibare plastic in het milieu terecht waar het onbedoeld grote schade aan kan richten.

Plastic wordt ook veel gebruikt in lijmen en kitten. Waar veel lijm vroeger werd gemaakt van dierenbeenderen of konijnenhuid, zijn veel lijmen tegenwoordig vervangen voor synthetische alternatieven, veelal op basis van verschillende soorten plastics. Dit is goedkoper en de kleefkracht is vaak beter.

Hetzelfde geldt voor vernis en lak. Vernissen op basis van acryl en polyurethane zijn goedkoop, harden goed uit en gaan relatief lang mee, maar omdat deze op basis zijn van plastic met vaak schadelijke thinners zijn de negatieve effecten op het milieu aanzienlijk.
 

Chemische oplosmiddelen en VOC’s in verf, lijm en thinner

Het is algemeen bekend hoe schadelijk het inademen van terpentinedampen kan zijn. Bij het drogen van oplosmiddelen zoals terpentine, maar ook bij het uitharden van bepaalde soorten lijm en vernis en in (veel) mindere mate bij het drogen van acrylverf komen giftige gassen vrij, zogenaamde Volatile Organic Compounds (VOC’s). Ook bevatten veel soorten inkten van markers en pennen schadelijke oplosmiddelen.

Daarom is het onverstandig om in een afgesloten ruimte te werken met verf of lijm, en het is sterk aan te raden om niet te werken in de buurt van een open pot met terpentine of andere thinner.

Het inhaleren van deze giftige dampen kunnen zorgen voor gezondheidsklachten zoals hoofdpijn, misselijkheid, brandwonden, ademhalingsproblemen en long- en nierschade. Sluit daarom altijd je terpentine af als je er niet direct mee werkt, en als je een minder schadelijk alternatief wil gebruiken voor het verdunnen van je olieverf, gebruik dan walnoot- of lijnzaadolie.

Doe eventuele lappen met terpentine in een goed afgesloten bak of pot tot deze naar het klein chemisch afval gebracht kunnen worden. Als er ook olie op deze lappen zit, doe er dan wat water bij, want dicht opeen gepakte lappen met olie kunnen verhitten en gemakkelijk ontbranden.

Veel van de schadelijke grondstoffen die gebruikt worden in verf en thinners zijn bekend bij de EU en worden gereguleerd. Staat er een waarschuwingslabel op je verf, vernis of thinner? Dan is de kans groot dat er giftige stoffen in zitten – maar in het algemeen kun je ervan uitgaan dat alle verf tot op zekere hoogte giftig is, tenzij je verf gebruikt die gemaakt is voor kleine kinderen.
 

Wat kun je zelf doen?

Voorzichtigheid is dus geblazen, niet alleen voor je eigen gezondheid, maar ook met betrekking tot het milieu. Scheid je verf, thinners en andere chemische spullen en lever deze in bij het klein chemisch afval, spoel je verfwater niet weg in de gootsteen, zorg ervoor dat je altijd in een goed geventileerde ruimte werkt, en vermijd giftige ingrediënten waar mogelijk. Zo draag je betere  zorg voor het milieu en voor je eigen gezondheid.
 

Deze schildermaterialen zijn van dierlijke oorsprong

Omdat verf, papier en penselen verkocht worden zonder ingrediëntenlijsten op de verpakking en er vaak weinig transparantie is in het productieproces, is het heel erg moeilijk om te achterhalen of producten veganistisch zijn of niet. Er is daarnaast ook erg weinig kennis over de herkomst van bepaalde producten. Over giftige ingrediënten is meer duidelijkheid, omdat deze over het algemeen gereguleerd zijn door de EU.

Hoe weet je of het vegan is?

De enige manier om erachter te komen of je kunstenaarsbenodigdheden veganistisch zijn, is om contact op te nemen met een merk of fabrikant en dit aan hen te vragen. Vaak krijg je onduidelijke en ingewikkelde antwoorden, of zelfs helemaal geen antwoord. Het gebeurt ook wel eens dat merken zich zelf niet eens bewust zijn van de dierlijke ingrediënten in hun producten.

Het artikel gaat verder onder deze afbeelding.

© JopieArt

Gelukkig zie ik steeds vaker dat kunstenaarsmerken lijsten online hebben staan van veganistische producten, wat ik een supergoede ontwikkeling vind. Ik heb voor deze blog ook al een aantal merken benaderd, en hun antwoorden onderaan deze blog gezet.

8x veel voorkomende dierlijke materialen

Om het wat makkelijker te maken heb ik hieronder een lijst samengesteld van veelvoorkomende ingrediënten die vandaag de dag worden gebruikt in papier, verf, lijm, penselen en andere tekenmaterialen op alfabetische volgorde. Veel pigmenten die van oudsher niet veganistisch zijn, zoals bijvoorbeeld Indisch geel (traditioneel gemaakt van runderurine), sepia (inktvisinkt), Tyreens purper (afkomstig van de purperslak) of eierschalenwit worden tegenwoordig niet of nauwelijks meer gebruikt in hun oorspronkelijke vorm, dus deze staan niet in de lijst.


1. Bijenwas en dierlijk vet in vetkrijt en potloden

Wat is het en waar wordt het voor gebruikt?

Bijenwas is een bekend ingrediënt in veel cosmetica en wordt ook gebruikt om sommige soorten snoep te laten glanzen. Wat minder bekend is, is dat het (samen met andere dierlijke vetten) óók een veelgebruikt ingrediënt is in vetkrijt, oliepastels en potloden.

Wat zijn alternatieven?

Sommige soorten vetkrijt, oliepastels of potloden worden gemaakt met behulp van plantaardige vetten. Benader de fabrikant of het merk om te achterhalen welke vetten worden gebruikt.


2. Dierlijk haar in penselen en kwasten

Wat is het en waar wordt het voor gebruikt?

Dierlijk haar is de standaard voor penselen en kwasten van kunstenaarskwaliteit. Er worden verschillende soorten dierlijk haar gebruikt. Voor olieverfpenselen en wat ‘grovere’ kwasten wordt vaak gebruik gemaakt van varkenshaar, geitenhaar of paardenhaar. De wat fijnere en smallere penselen zijn vaak gemaakt van marterhaar of nertsenhaar.

Vaak staat er op de heft van het penseel waar het van gemaakt is – termen als sable, mink, boar en kolinsky geven vaak een indicatie dat gebruik is gemaakt van dierlijk haar. Penselen van varkenshaar zijn vaak wit of licht beige van kleur, penselen van marter- of nertsenhaar zijn meestal bruin of roodbruin.

Het artikel gaat verder onder deze afbeelding.

© JopieArt

Naast dat varkens-, geiten- en paardenhaar vaak afkomstig is van dieren die in de bio-industrie worden gehouden onder afschuwelijke omstandigheden, zijn nertsen- en marterfokkerijen, waar de dieren vaak alleen worden gefokt om hun vacht, werkelijk verschrikkelijk te noemen. Vermijden dus!

Welke alternatieven zijn er?

Tegenwoordig zijn er steeds meer synthetische penselen op de markt en deze zijn het meest gebruikte alternatief voor penselen van dierenhaar. Deze haren zijn meestal gemaakt van polyester en redelijk makkelijk te herkennen. Vaak kun je het verschil ook voelen. Daarnaast zijn synthetische penselen vaak ook goedkoper, maar de kwaliteit is niet altijd goed. Ook is plastic niet composteerbaar en slecht voor het milieu. Synthetische alternatieven voor marter- of nertsenhaar zijn vaak oranje, wit of zwart van kleur, en meestal staat op het heft aangegeven of het synthetisch is.

Er is helaas voor zover ik weet geen duurzaam alternatief voor dierenhaar – deze is in ieder geval niet vrijelijk verkrijgbaar op de markt. Mocht je een duurzaam alternatief weten? Dan hoor ik het graag!
 

3. Gelatine in papier, lijm en inkt

Wat is het en waar wordt het voor gebruikt?

Gelatine of beenderlijm is een bekend dierlijk product uit de bio-industrie dat wordt verkregen door het koken van dierenbeenderen. Het is een veelgebruikt geleermiddel in voedsel, maar het wordt ook gebruikt in als lijm, als bindmiddel in inkt, potloden en in het productieproces van sommige soorten papier.

  • Papier

Van deze voorbeelden is gelatine in papier het meest tricky – het wordt namelijk gebruikt om papier dat veel water moet kunnen absorberen, zoals aquarelpapier, zijn vorm te laten behouden. Vaak wordt gelatine niet gezien als een ingrediënt in papier, maar puur als een hulpmiddel in het productieproces. Op de vraag ‘bevat dit papier gelatine?’ zullen sommige fabrikanten nee antwoorden, hoewel het misschien wel in het productieproces wordt gebruikt.

Er zijn een aantal merken die veganistisch papier aanbieden, maar vooral bij aquarelpapier wordt er vaker wel gelatine gebruikt dan niet, dus het is altijd verstandig om je hier goed over in te lezen voordat je iets gebruikt.

  • Inkt

Gelatine wordt ook gebruikt als bindmiddel in inkt, al worden er steeds vaker plantaardige alternatieven gebruikt. Toch is het verstandig om je hierover te informeren.

  • Lijm

Van oudsher wordt gelatine ook gebruikt als lijm, al zijn synthetische alternatieven vaak goedkoper dus meestal wordt hier de voorkeur aan gegeven. Soms wordt dierlijke lijm op basis van gelatine of konijnenhuid ook gebruikt bij het prepareren van canvas of als een ingrediënt in gesso of grondverf.

Welke alternatieven zijn er?

Er is gelukkig steeds meer gelatinevrij (aquarel)papier verkrijgbaar. Ik heb verderop in deze blog een lijst samengesteld van merken die gelatinevrij papier aanbieden van een hoogwaardige kwaliteit.

In inkt wordt vaak als vervanger voor het dierlijke gelatine het plantaardige bindmiddel arabische gom gebruikt. Ook zijn er steeds meer synthetische alternatieven voor dierlijke lijm en deze zijn inmiddels vaak ook goedkoper en werken beter, maar zijn vaak ook heel erg slecht voor het milieu omdat ze veelal op basis zijn van plastic met schadelijke oplosmiddelen.


4. Glycerine als natmiddel in aquarelverf

Wat is het en waar wordt het voor gebruikt?

Glycerine is een substantie die wordt gewonnen uit olie en vet. Voor de productie van glycerine kunnen dierlijke of plantaardige vetten worden gebruikt. Glycerine is een veelvoorkomend ingrediënt in cosmetica, maar wordt ook gebruikt als natmiddel in aquarelverf.

Wat zijn alternatieven?

De beste manier om erachter te komen of er glycerine in je verf zit en of deze dierlijk is, is door de fabrikant of het merk te benaderen. Glycerine wordt ook plantaardig geproduceerd dus er bestaat gelukkig een hoogwaardig en veganistisch alternatief.
 

5. Het dierlijke pigment ivoorzwart in verf en inkt

Wat is het en waar wordt het voor gebruikt?

Ivoorzwart of bottenzwart is een van de meest gebruikte zwarte pigmenten en wordt gemaakt van de as van verbrande dierlijke botten die afkomstig zijn uit de bio-industrie. Vroeger werd voor ivoorzwart verbrande ivoor gebruikt, maar omdat ivoor erg zeldzaam is en in de meeste landen ook aangemerkt als verboden handelswaar, wordt tegenwoordig standaard dierenbeenderen gebruikt.

Ivoorzwart heeft een warm bruine ondertoon, een goede dekking en lichtechtheid maar is ook geschikt om mee te glaceren, en daarom is het erg geliefd onder kunstenaars.

Het artikel gaat verder onder deze afbeelding.

© JopieArt

Je kunt ervan uitgaan dat alle verf en inkt met de naam ivoorzwart, bottenzwart, ivory black of bone black dit pigment bevat. Daarnaast bevatten de veelgebruikte kleuren Payne’s Gray en Sepia en sommige andere donkerbruintinten vaak ook ivoorzwart. De pigmentnaam voor ivoorzwart is PBk9. Deze staat vaak aangegeven op de verpakking van je verf. Ook hier geldt: weet je het niet zeker? Benader dan het merk of de fabrikant.

Welke alternatieven zijn er?

Het meest gebruikte alternatief is lampenzwart of carbon black. Dit wordt historisch gezien gemaakt van lampenroet en heeft een blauwige ondertoon. De pigmentnaam voor lampenzwart is PBk6. Lampenzwart is een veelgebruikt pigment voor inkt, maar als het niet duidelijk is welk ingrediënt er in zwarte inkt gebruikt wordt, is het altijd de moeite waard om even te checken.

Naast lampenzwart wordt ook vaak marszwart gebruikt. Marszwart wordt gemaakt van ijzeroxide en heeft daardoor een bruine ondertoon, net als ivoorzwart. Marszwart heeft net als ivoorzwart een zeer goede dekking. De pigmentnaam voor marszwart is PBk11.


6. Karmijn als pigment in inkt

Wat is het en waar wordt het voor gebruikt?

Karmijn of cochenille is een felrode kleurstof die wordt verkregen uit fijngemalen cochenilleschildluizen, een soort insect. Karmijn wordt op grote schaal gebruikt als voedselkleurstof en als pigment in cosmetica, maar omdat karmijn een slechte lichtechtheid heeft, wordt deze nog maar heel zelden gebruikt in verf. Tegenwoordig is verf met de naam karmijn of karmijnrood vaak niet gemaakt van echte karmijn. Wel wordt karmijn nog gebruikt in (druk)inkt.

Wat zijn alternatieven?

Er zijn veel alternatieven voor karmijn als rode kleurstof. De meestgebruikte rode kleurstoffen in verf met een hoge lichtechtheid en mooie kleurkracht zijn cadmium- en azopigmenten. Cadmium is vanwege de giftigheid niet het meest gezonde en duurzame alternatief, dus als je de keuze hebt, kies dan voor het iets milieuvriendelijker en minder giftige azo.


7. Ossengal als bindmiddel in aquarelverf

Wat is het en waar wordt het voor gebruikt?

Zoals de naam al zegt, is ossengal afkomstig van runderen. Het wordt veel gebruikt als bindmiddel in verf, vooral in aquarelverf van kunstenaarskwaliteit. Ossengal is een vrij duur ingrediënt, daarom wordt het in goedkopere verf of verf van oefenkwaliteit vaak niet gebruikt.

Wat zijn alternatieven?

Ossengal kan tegenwoordig synthetisch geproduceerd worden, maar dit is nog niet de norm. Veel bekende merken van kunstenaarsbenodigdheden gebruiken nog steeds op grote schaal dierlijke ossengal in hun verf. Als alternatief voor ossengal wordt ook wel arabische gom gebruikt als bindmiddel in (aquarel)verf. Vind hier een lijst met merken die veganistische verf aanbieden.
 

8. Dierlijke schellak in vernis of Oost-Indische inkt

Wat is het en waar wordt het voor gebruikt?

Schellak (of shellac) is een harsachtige uitscheiding van het lakinsect kerria lacca die van bomen wordt afgeschraapt. Dit insect is verwant aan de cochenilleschildluis waaruit karmijn wordt gewonnen. Hoewel het een dierlijk (en dus niet-vegan) ingrediënt is, worden de insecten over het algemeen niet direct gedood voor het oogsten van schellak.

Het is echter wel een ingrediënt om te vermijden. Schellak wordt namelijk zóveel gebruikt dat het onmogelijk is om deze insecten altijd in hun natuurlijke habitat te laten leven, en voor de productie van 1 kilo schellak zijn tot wel 300.000 insecten nodig. Tot 25% van ruwe schellak bestaat uit gemalen insecten. Ik heb weinig informatie kunnen vinden over het ethisch verkrijgen van schellak. Dit duidt er vaak op dat er weinig transparantie over de productie is, waardoor ik het niet vertrouw.

Het artikel gaat verder onder deze afbeelding.

© JopieArt

Schellak wordt gebruikt in grondverf, primers, vernissen en fixatieven voor tekeningen en schilderijen, en is ook een bindmiddel in Oost-Indische inkt en sommige andere watervaste inktsoorten. Schellak wordt ook gebruikt in de voedselindustrie om snoep en sommige soorten fruit te laten glanzen. Daarnaast is het een veelgebruikt ingrediënt in de cosmeticaindustrie (met name nagellak) en houtbewerking. Het kan ook puur gebruikt worden als vernis.

Je kunt ervan uitgaan dat alle kunstenaarsbenodigdheden waar schellak of shellac op staat, dit ingrediënt bevatten. Oost-Indische inkt bevat ook altijd schellak, evenals veel andere watervaste inktsoorten. Bij twijfel raad ik je aan de fabrikant of het merk te benaderen.

Wat zijn alternatieven?

Er zijn inmiddels verschillende synthetische harsen, vernissen en lakken op de markt. Deze zijn vaak op basis van polyurethane of acryl – plastic dus. Andere varianten zijn op basis van cellulosenitraat, wat wel een natuurlijk product is maar vanwege het gebruik van schadelijke thinners alsnog niet goed is voor het milieu.

Schellak is een duurzaam en natuurlijk product waardoor dit wel beter voor het milieu is dan synthetische alternatieven, maar gezien de vaak onduidelijke dierlijke herkomst is het ook beter om te vermijden.

Het meest duurzame alternatief zijn vernissen op waterbasis. Deze gebruiken minder schadelijke oplossingsmiddelen, petroleum of andere giftige bestanddelen dan vernissen op basis van polyurethane of acryl. Ook zijn vernissen op waterbasis vaak redelijk goed bestand tegen water als ze eenmaal uitgehard zijn.

Kijk naar lakken en vernissen op waterbasis met een zo laag mogelijke VOC content. Deze zijn het minst schadelijk voor het milieu en voor je eigen gezondheid. Voor het sealen of afwerken van hout kun je ook een olie gebruiken in plaats van een vernis. Wel zal je dan eens in de zoveel tijd opnieuw moeten oliën.

Als alternatief voor Oost-Indische inkt kun je een andere inktsoort gebruiken zonder schellak. Ik heb in mijn onderzoek nog geen veganistisch aangemerkte Oost-Indische inkt kunnen vinden of een echt vergelijkbaar alternatief dat dezelfde eigenschappen heeft.

Welke merken zijn dan wél vegan friendly?

Ik ben als kunstenaar altijd op zoek naar dier- en milieuvriendelijke alternatieven voor mijn materialen. Ik vind het belangrijk om datgene wat ik wil uitdragen ook door te voeren in de manier waarop mijn werk tot stand komt.

Het artikel gaat verder onder deze afbeelding.

© JopieArt

Toen ik vijf jaar geleden veganist werd heb ik onderzoek gedaan naar veganistische kunstenaarsbenodigdheden en een lijst samengesteld op Vegan Wiki, die nog steeds te raadplegen is. Er verandert in vijf jaar echter veel, en ik heb voor deze blog dan ook opnieuw onderzoek uitgevoerd om te kijken of hier iets in veranderd is.

De statements van kunstbedrijven in 2020

De reacties van merken die ik wel/of niet heb ontvangen zijn hieronder te vinden op alfabetische volgorde, evenals een paar extra merken die niet in kunstenaarswinkels in Nederland te verkrijgen zijn, maar wel de moeite van het vermelden waard zijn. Let op dat niet elk merk in deze lijst 100% geschikt is voor veganisten. Uiteindelijk moet je de afweging zelf maken of je hun producten wil gebruiken.

In deze lijst kun je up-to-date informatie vinden over vegan en duurzame producten van de volgende merken: 

 

Canson

Canson is een Frans bedrijf dat papier produceert en sommige soorten verf. Vooral het papier is vrijelijk verkrijgbaar in Nederlandse kunstenaarszaken. Ik ben er achter gekomen via een blog uit 2017 dat dit bedrijf mogelijk op dieren test, maar hoe betrouwbaar deze informatie is weet ik niet. Ik heb hen gemaild met de vraag om een statement, en hier geen antwoord op ontvangen. Sommige soorten van hun papier zijn gelatinevrij, maar als Canson daadwerkelijk op dieren test zijn ze per definitie niet veganistisch.


Copic

Dit merk heeft een enorm assortiment aan verschillende soorten en kleuren markers en andere stiften die vooral geliefd zijn bij striptekenaars en illustratoren, en ik ben blij om te horen dat ik een snel en duidelijk antwoord van hen heb kunnen ontvangen:

“Copic products don’t contain any animal products and we and our suppliers don’t test on animals.”


Culture Hustle

Dit is een wat minder gangbaar merk, maar ik wil ze hier toch vermelden omdat dit een van de weinige merken van verf en pigmenten is die echt actief bezig is met duurzaamheid en veganisme en de status quo probeert tegen te gaan. Hier word ik heel erg blij van! Al hun producten zijn veganistisch (op hun Palette na) en dierproefvrij en de kwaliteit is erg goed.

Culture Hustle is begonnen als een reactie van de Britse kunstenaar Stuart Semple op elitisme in de kunstenaarswereld en dan met name het patenteren van het zwarte pigment Vantablack door de kunstenaar Anish Kapoor, wat veel stof heeft doen opwaaien. Semple houdt zich bezig met duurzame alternatieven zoeken voor pigmenten die gepatenteerd zijn om zo het elitisme en patenten op kleurstoffen in de kunstwereld tegen te gaan en goede kwaliteit verf en pigment beschikbaar te maken voor iedereen.

Wist je trouwens dat Culture Hustle opereert op een non-profit basis? Dit maakt hun verf naast kwalitatief ook goed betaalbaar, al kun je extra doneren als je dat wilt. Meer informatie over hoe ze te werk gaan kun je vinden op hun website, waar je ook hun verf en pigmenten kunt bestellen.


Da Vinci

Da Vinci is een Duits penselenmerk dat penselen produceert van kunstenaarskwaliteit die vrijelijk verkrijgbaar zijn in kunstenaarswinkels in Europa. Ze hebben zowel penselen van dierlijk haar als synthetische varianten. Dit is mijn favoriete penselenmerk. Ik vind hun penselen van hele goede kwaliteit en ze gaan lang mee. Bovendien staat op hun Nova penselen aangegeven dat ze veganistisch zijn. Dit is het antwoord dat ik van ze heb ontvangen:

“All of our synthetic brushes are vegan. They don’t contain animal parts or hair and we don’t perform any kind of animal experiments.
Our handles originate from European sustainable forestry. Please have a look at our homepage.
Here is also explained how our company is committed to ecology and sustainability.”


Daniel Smith

Daniel Smith produceert hoge kwaliteit aquarelverf en olieverf. Tijdens mijn onderzoek vijf jaar geleden hebben zij bevestigd dat hun aquarelverf geen dierlijke producten bevat, op sommige kleuren na die het pigment ivoorzwart bevatten.

Kijkend naar de informatie op hun website lijkt dit nog steeds zo te zijn – ze gebruiken geen dierlijke ossengal in hun aquarelverf en zijn transparant over hun productieproces. Ook ben ik fan van hun gebruik van natuurlijke pigmenten en hun transparantie over de herkomst ervan. Toen ik ze echter voor deze blog benaderde om extra verduidelijking kreeg ik geen antwoord.

Naar wat ik kan vinden op hun website kan ik wel met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid stellen dat mijn informatie van 5 jaar geleden nog klopt, maar helemaal zeker weet ik dit niet.


Derwent

Derwent is een merk uit het Verenigd Koninkrijk dat vooral bekend staat om hun goede kwaliteit potloden, hoewel ze ook andere producten verkopen. Ze zijn een van de weinige merken die een lijst met veganistische producten op hun website heeft staan. Deze is hier te raadplegen.


edding

edding is een veelgebruikt Nederlands merk van stiften en markers, al zijn zij international ook actief en in Nederland distributeur van verschillende andere merken. Ik waardeer hun uitgebreide en eerlijke antwoord en hun vermelding van hoe ontransparant de industrie eigenlijk is maar zet er toch mijn vraagtekens bij of edding vegan friendly is. Hieronder kun je hun antwoord lezen:

“Aangenomen kan worden dat alle edding producten “veganistisch” zijn. We kunnen dit echter niet met zekerheid zeggen. Hiervoor hebben we de bevestigingen van al onze leveranciers nodig, die we momenteel niet hebben. Het is echter hoogst onwaarschijnlijk dat dierlijke ingrediënten worden gebruikt in onze markers en schrijfinstrumenten. We starten of voeren geen dierproeven uit op onze producten. Helaas kan niet volledig worden uitgesloten dat grondstoffen die al lange tijd op de markt zijn, mogelijk op dieren zijn getest voordat ze werden geïntroduceerd.

De ingrediënten voor onze verschillende soorten inkt is een samenstelling van producten van vele leveranciers en iedere leveranciers zal research moeten gaan doen met betrekking tot veganisme. Gezien de huidige situatie en het feit dat het een zeer complex en uitvoering onderzoek is, kunnen wij jouw vraag momenteel helaas niet beantwoorden. Wij hopen dat jij hier begrip voor hebt.”


Fabriano

Dit Italiaanse merk verkoopt voornamelijk papier en is vrijelijk verkrijgbaar in kunstenaars- en hobbywinkels in Nederland en Europa. Het meeste van hun papier is gelatinevrij en veganistisch, op een paar soorten papier na die nog met de hand worden gemaakt. Ik ben persoonlijk vooral een fan van hun Artistico lijn. Dit is het antwoord wat ik van ze heb ontvangen:

“All our products are gelatine-free except hand made paper (Esportazione, Secolo XIII, Roma), which still use the original recipe. We do not use any other animal derived ingredients.”


Hahnemühle

Ik ben een groot fan van dit Duitse papiermerk! Al hun papier is veganistisch sinds de jaren 60 - dit staat openlijk op hun website. Hiernaast doen ze ook veel voor duurzaamheid en zetten ze zich al jaren actief in voor een duurzamere industrie. Daarnaast is hun papier vaak betaalbaar en van goede kwaliteit.


Kaia Natural Watercolor

Dit kleine Nederlandse merk dat aquarelverf verkoopt is ook online te krijgen. Kaia is ontstaan vanuit de wens van kunstenares Kara de Rooij, die duurzame verf wilde gebruiken, en vervolgens niet kon vinden wat ze zocht. Kaia Natural Watercolor is gifvrij, 100% veganistisch, plasticvrij, met de hand gemaakt en natuurlijk. Kaia Natural Watercolor heeft niet een groot assortiment aan kleuren en producten, maar ik wil ze hier graag vermelden omdat dit een merk is wat ik graag wil steunen. De webshop is op dit moment gesloten wegens omstandigheden, maar hopelijk is de verf snel weer te bestellen.


Molotow

Het Duitse merk Molotow verkoopt graffiti, markers en inkt die veel verkrijgbaar zijn in Nederlandse kunstenaarswinkels. Ik heb hen gemaild om meer informatie, en kreeg alleen een antwoord te horen betreft hun markers en inkt. ik heb geen antwoord gehad op mijn vraag of hun graffiti veganistisch is.

“No ingredients of animal origin are used for the inks of our ONE4ALL™ Marker and Refill products. The substances frequently used for pigments, such as cochineal scale insects and animal charcoal, are not used in our ONE4ALL™ inks.

The plastics used for the marker and refill bottles are mainly PP and PE plastics which naturally contain organic compounds from crude oil. Here it up to the beholder whether they regard this as vegan or not.”
 

Natural Earth Paint

Dit merk is niet vrijelijk verkrijgbaar in de meeste kunstenaarszaken, maar Natural Earth Paint is wel het vermelden waard. Als je op zoek bent naar een natuurlijk en veganistisch alternatief voor olieverf met gifvrije pigmenten zonder schadelijke thinners, dan ben je hier aan het juiste adres. De meeste van hun pigmenten en materialen zijn veganistisch, op de schmink na, die bijenwas bevat. Je kunt Natural Earth Paint bestellen op hun website.


Pentel

Pentel is een merk uit Japan dat wereldwijd bekend staat om hun goede kwaliteit markers, brush pens, inkt en kalligrafeerbenodigdheden. Dit is het antwoord wat ik van ze heb ontvangen:

"The inks are produced synthetically as well as the included dye stuff and pigments. For some products natural raw substances are used (calcium carbonate / graphite), but those are from natural source, not animals. Used plastics are made from oil and also the fibre in felt pens or brushes are not made from animal hair. The ink in our products includes well known and commonly used substances, they do comply to EU regulations."


Royal Talens 
En dochtermerken Amsterdam, Rembrandt, Van Gogh, Galeria, Cobra, Ecoline

Royal Talens is een Nederlands bedrijf en verreweg de grootste fabrikant van verf in Nederland en Europa. Toen ik Royal Talens 5 jaar geleden benaderde stuurden ze me prompt een lange lijst op met al hun veganistische producten die te raadplegen is op Vegan Wiki. Super fijn! Hiernaast zijn ze actief in de verduurzaming van de industrie, waar veel informatie over te vinden is op hun website.

Bij mijn recentere onderzoek konden ze me echter geen eenduidig antwoord (meer) geven op de vraag welke van hun producten veganistisch zijn dus ik kan niet met zekerheid zeggen of deze lijst nog klopt. Op mijn mail is niet gereageerd. Dit is het antwoord wat ik van hun social media team heb ontvangen:

“Sorry, ik heb helaas geen lijst. Ik overleg altijd met het lab als er dit soort vragen zijn. Uit ervaring kan ik zeggen dat de meeste kleuren vegan zijn, behalve sommige kleuren waar zwart in verwerkt zit. Van de acrylic verf en de waterverf betreft dit per merk vaak maar 1 kleur. Bij olieverf kan het meerdere kleuren betreffen.”


Tombow

Dit Japanse merk is bekend om zijn mooie inkt, markers en stiften. Ik heb dit antwoord van ze ontvangen via edding, hun distributeur in Europa:

“We place great importance on quality and sustainability when selecting the raw materials for our products. In addition, no direct animal-derived raw material such as meat, tallow, fat etc. are used in the development and manufacture of Tombow products.

Although vegetable and synthetic raw materials are the main components of our products, we unfortunately cannot guarantee that all our products contain exclusively vegan ingredients at this point.

Tombow does not carry out any animal testing. Neither do we commission any suppliers or institutes to carry out tests on animals.”


Winsor & Newton

Dit is een veelgebruikt en ook geliefd merk in de kunstenaarswereld. Winsor & Newton verkopen verf, papier en andere producten. Ik heb hen gemaild en een lijst ontvangen van producten die dierlijke ingrediënten bevatten.

“Please see latest list below, I can confirm we do not test any of our products on animals.”

Calligraphy Ink

Black

Drawing Ink

White and silver

Linen Canvas

 

Lifting prep WC medium

 

Professional Watercolour

Majority of colours

Designers Gouache

Majority of colours

Professional acrylic

Ivory Black

Professional acrylic

Olive Green, Perm Sap green, Silver

Galeria

Raw sienna, Vandyke Brown, Burnt Sienna Opaque, Paynes Grey, Silver

AOC

Blue black

AOC

Ivory Black

Winton

Ivory Black


Mist hier wat jou betreft een merk?

Staat er een merk niet in deze lijst? Dan kun je overwegen om ze te benaderen. Je kunt me ook een mail sturen op jopie@slygad.com. Dan zal ik hen benaderen en kan ik ze hopelijk ook toevoegen aan deze lijst.

Bronnen:

  1. Going Green: Environmentally Friendly Practices for Artists Agora Gallery, 2015
    Sustainability and Art Invaluable, 2019.
  2. Unsettled by the Dead Animals in Your Paint? Welcome to the World of Vegan Art Supplies Artnet, 2017.
  3. Cruelty Free Art Supplies Jackson's, 2017.
  4. Art Teachers: Cut the cruelty by using vegan supplies PETA.
  5. Everything you need to know about vegan and cruelty free art supplies Art with Ethics, 2019.
  6. Ethical living: can art be environmentally friendly? Lucy Siegle, The Guardian, 2012.
  7. How do I green my art supplies? NOW Magazine, 2011.
  8. Our Paints May Contain Toxic Chemicals. Here’s How to Avoid Harming Yourself and the Environment. Artsy, 2018.
  9. Toxicity of Acrylic Paint? Art is Fun!
  10. Harmless Hobby? Watch Out for Toxic Art Supplies UVA Health, 2017.
  11. A Guide to Non-Toxic Painting Artists and Illustrators.
  12. Are Your Art Supplies Toxic? Green America.
  13. Cadmium: The rare paint pigment faces a Europe-wide ban and artists are seeing red Independent, 2014.
  14. The Cadmium Pigment Ban Is Officially Over in Europe Artnet, 2015.
  15. Poisonous Pigments: Scheele's Green Los Angeles Academy of Figurative Art, 2018.

Dierlijke ingrediënten:

  1. Zwart is zwart, of toch niet? Mikoloro, 2016.
  2. Shellac: Paint Varnish Artists' Network.
  3. Selecting Healthy and Environmentally Sound Clear Wood Finishes Green Home Guide, 2009.
  4. Sepia: drawing medium Brittanica.
  5. The Color of Art Pigment Database: Pigment Black, PBk Art is Creation.
Alles over vegan en duurzame schilderspullen