countryIcon
0 0
check Vegan, fair & duurzamer shoppen 4.8 Google starsGoogle starsGoogle starsGoogle starsGoogle stars Bekijk reviews check 17104 producten in ons warenhuis
check Vegan, fair & duurzamer shoppen in Nederland
4.8 Google starsGoogle starsGoogle starsGoogle starsGoogle stars Bekijk reviews

Select your country and language

adANDORRA
atAUSTRIA
beBELGIUM
dkDENMARK
eeESTONIA
fiFINLAND
frFRANCE
deGERMANY
grGREECE
ieIRELAND
itITALY
lvLATVIA
ltLITHUANIA
luLUXEMBOURG
mtMALTA
mcMONACO
ptPORTUGAL
smSAN MARINO
skSLOVAKIA
siSLOVENIA
esSPAIN
seSWEDEN
nlTHE NETHERLANDS
cyCYPRUS
gbTHE UNITED KINGDOM
usTHE USA
vaVATICAN CITY
gbENGLISH
nlNEDERLANDS

Wat is vegan kleding?

Kim Kim 01 Nov 2021 Wat is vegan kleding?

"Hoe kan mode wel of niet veganistisch zijn?", vraag je je bij het lezen van deze blogtitel misschien af. Want bij veganisme denk je wellicht het eerst aan plantaardig eten. En nu maak je daar op zich al een hoop (dieren)vrienden mee, maar veganisme is meer dan dat: veganisten gebruiken helemaal geen producten van dierlijke herkomst. Ook geen kalfsleren schoenen, schapenwollen trui of zijden blouse dus. Waarom eigenlijk niet? En wat draag je als veganist dan wél?
 


In dit stuk:

  1. Wat is vegan mode?
  2. Waarom je voor vegan kleding zou kiezen: klimaatimpact en dierenleed.
  3. Welke materialen zijn dan niet vegan? (Het gaat om meer dan wol en vilt, leer en suède, bont, zijde, veren en dons; ook van deze dierlijke materialen wist je niet dat ze vaak gebruikt worden in kleding en cosmetica.)
  4. Wat zijn dan veganistische en milieuvriendelijkere alternatieven?
  5. En waar kun je vegan kleding shoppen?

De bronnen die zijn gebruikt voor dit artikel vind je onderaan deze pagina.

1. Wat is vegan fashion?

Vegan mode betekent simpelweg: kleding, schoenen, tassen en andere accessoires waar tijdens de productie geen dier aan te pas is gekomen. Om specifieker te zijn: fashion items waar geen dierlijke materialen in zijn verwerkt en waarvoor tijdens het hele productieproces geen dierlijke hulpstoffen zijn gebruikt. Want de mode-artikelen in jouw eigen kledingkast kunnen zijn gemaakt van dierlijke materialen zoals wol, leer, suède, bont, dons, vilt, veren, zijde of geverfd en gelijmd met materialen van dierlijke oorsprong.

Maar wat blijft er dan over? En is vegan fashion niet heel suf en saai? Allesbehalve. Dat kan even stijlvol zijn als de mainstream fashion items die je gewend bent. Sterker, je ziet vaak niet eens aan een kledingstuk of het veganistisch is of niet. Maar dat onderscheid kan toch een wereld van verschil betekenen, zowel voor het leven van de betrokken dieren als voor het milieu.

2. Waarom voor vegan kleding kiezen?

Het effect van de kledingindustrie: dierenleed

Hoewel iemand vaak veganist wordt vanuit ethische beweegredenen en compassie voor dieren, brengt een veganistische leefwijze nog veel meer positieve effecten met zich mee. Voor je medemens, het klimaat en zelfs je eigen gezondheid. Daarover kun je meer lezen in ons artikel Over veganisme.

Samengevat: in veel van de producten die we gewend zijn te gebruiken, zitten dierlijke materialen verwerkt waarvoor dieren op grote schaal worden gefokt, opgesloten, uitgebuit en vroegtijdig gedood. Voor voedingsmiddelen (denk onder meer aan lichaamssappen zoals melk), kleding (denk aan vacht zoals wol) en dierproeven (voor cosmetica) bijvoorbeeld. Het doden gebeurt zodra een dier niet langer winstgevend is, of al eerder voor diens huid (bijv. leer), spiermassa en vet (vlees), of andere dierlijke substanties (zoals zijde) en lichaamsdelen.

Deze gigantische industrieën zijn uitsluitend gericht op winst en dat gaat ten koste van de levens van dieren. Wonderbaarlijk genoeg zijn er maar weinig mensen die het oké vinden hoe en op welke schaal er misbruik wordt gemaakt van dieren in deze industrie. Maar het probleem is: we wéten vaak niet wat er vooraf gaat aan de producten die wij consumeren, omdat het zich allemaal achter gesloten deuren afspeelt.

Gedurende het schrijven van dit stuk verscheen er een artikel in Trouw met een hele treffende frase: "Dat we dieren zo laten lijden, is een ongemakkelijk feit dat we kunnen wegduwen zolang het allemaal in de obscuriteit plaatsvindt. Maar als je het ziet, die woordeloze pijn, verandert alles." Zoals Paul McCartney het ooit verwoordde: "If slaughterhouses had glass walls, everyone would be vegetarian."

De tekst gaat verder onder deze afbeelding.

Dierenleed in de kledingindustrie
 

De klimaatimpact van de kledingindustrie

Een andere zwaarwegende reden om je kledingkast te veganizen is het klimaat. De productie van alle kledingstoffen zijn belastend voor de aarde, maar wist je dat de enorm populaire kledingmaterialen wol, zijde en leer gelijk een paar van de méést milieuvervuilende stoffen zijn?

  • Hoe maf het misschien ook klinkt: de boeren en scheten van herkauwers zoals schapen en koeien zorgen voor een ontstellend hoge uitstoot van broeikasgassen, waaronder methaan: een schadelijk broeikasgas dat zo'n 25 keer sterker is dan CO2. Deze industrie heeft daarmee een grote, directe invloed op de opwarming van de aarde.
  • Er worden volop bestrijdingsmiddelen gebruikt op het land waarop de dieren grazen en soms zelfs op de dieren zelf. Ook bij het bewerken, schoonmaken en verven van de huiden en vachten worden allerlei giftige chemicaliën gebruikt die in het milieu en grondwater terecht kunnen komen. Met zwaar verontreinigd drinkwater en voedsel tot gevolg, waardoor mensen en dieren in de omgeving allerlei gezondheidsproblemen krijgen. Bovendien worden de fabrieksarbeiders in deze industrieën elke dag en onbeschermd blootgesteld aan dit soort gevaarlijke chemicaliën.
  • Ook gaan er kolossale hoeveelheden water om in deze industrieën: de dieren drinken alleen al tienduizenden liters water per jaar, het slachten en looien van hun huid of wassen van hun vacht kost ook vele liters. Hetzelfde geldt voor de zijdeindustrie, waarvoor zijderupsen levend worden gekookt. Het productieproces is behalve extreem dieronvriendelijk ook erg inefficiënt: zijde heeft een hoge klimaatbelasting en is per kilogram stof zelfs de meest milieuverontreinigende kledingvezel van alle kledingmaterialen.

Overweldigend? Hoeft het niet te zijn. Lees nog heel even door over welke kledingmaterialen je beter links kunt laten liggen en welke alternatieven er allemaal beschikbaar zijn. En zet daarna gewoon eens één stap in de goede richting. Maak het niet te groot, maar onderschat niet hoeveel impact jij op de wereld kunt hebben. Want wat we je graag willen meegeven: doe niet niets, omdat je niet alles kunt doen.

De tekst gaat verder onder deze afbeelding.

Klimaatverandering broeikasgassen milieu kledingindustrie leerindustrie verven tanning veehouderij

3. Welke materialen in kleding zijn niet vegan?

Wol & vilt

Wol bestaat uit de haren van dieren zoals (merino)schapen, angorakonijnen, kasjmier- of angorageiten. Het kan op een kledinglabel verschijnen als wol, merino, kasjmier, mohair of vilt. De omstandigheden waaronder deze dieren worden gefokt, gehouden, geplukt en geschoren zijn vaak erg slecht en het is daarnaast zoals hierboven genoemd een bijzonder milieuonvriendelijk product.

Helaas komt het overgrote deel van de schapenwol die wij hier in Nederland gebruiken uit delen van de wereld waar mulesing nog steeds gangbaar is. Deze schapen worden speciaal gefokt met een rimpelige huid met veel plooien, wat meer wol per dier betekent en dus meer winst. Maar daardoor blijft er veel urine en ontlasting achter in de huidplooien van het dier en leggen vliegen daar gemakkelijk eitjes in, waarvan de larven bij uitkomst het schaap levend gaan aanvreten: zeer pijnlijk en uiteindelijk dodelijk voor het schaap. De fokkers snijden daarom preventief, maar vaak zonder verdoving, stukken huid en vlees weg bij de staart en de achterpoten van de schapen.

We schreven dit uitgebreide artikel over (schapen)wol, dat antwoord geeft op vragen als:

  • waarom er nou zoveel dierenleed schuilgaat achter deze industrie,
  • hoe het komt dat we hiermee ook in Nederland te maken hebben,
  • waarom de milieu-impact van wol zo gigantisch is,
  • waarom schapen van nature eigenlijk helemaal niet geschoren hoeven te worden
  • en, om je ook een beetje gerust te stellen, welke vriendelijkere alternatieven er gelukkig ook zijn.

De tekst gaat verder onder deze afbeelding.

Leerindustrie dierenleed
 

Leer & suède

Leer is eigenlijk niets anders dan bont zonder haren: het is de huid van bijvoorbeeld koeien, kalfjes, paarden, lammetjes, geiten of varkens. Er is overigens een Europees importverbod op honden- en kattenbont, maar geen verbod op het importeren van hondenleer: dit mag dus ook verkocht worden in Nederland. In welke producten dit wordt verwerkt is niet bekend, want op het label hoeft niet vermeld te staan van welk dier het leer gemaakt is.

Waarschijnlijk moet je er niet aan denken om bont te dragen, maar ook aan leer kleeft veel dierenleed. Niet alleen moet het dier natuurlijk dood om het leer te verkrijgen. Leer wordt vaak industrieel en massaal geproduceerd door een industrie die is gericht op niets dan extreme winst, met een verschrikkelijk leven voor veel van deze dieren tot gevolg. In tegenstelling tot wat vaak wordt aangenomen is leer niet alleen een bijproduct van de vleesindustrie. Jaarlijks worden er mondiaal meer dan een miljard dieren voor hun huid gedood door de leerindustrie.

Daarnaast wordt leer behandeld met allerlei giftige chemicaliën zoals cyanide, koolteer en chroom om te voorkomen dat de huid ontbindt, voor een mooiere kleur en voor een betere bruikbaarheid. Zonder deze 'tanning' zou de dierenhuid snel vergaan. Er verdwijnen op deze manier grote hoeveelheden giftig afvalmateriaal in het milieu.

Bont

Bont wordt gemaakt van de huid met vacht van nertsen, konijnen, vossen, (zee)honden, wasberen, katten, coyotes, chincilla's en nog veel meer. Op bontfokkerijen leven zij onder verschrikkelijke omstandigheden in erg kleine kooien, die er vaak voor zorgen dat deze nieuwsgierige en intelligente wilde dieren tot krankzinnigheid worden gedreven: vechten, zelfverminking en kannibalisme zijn er geen uitzonderingen. Waar nertsen meestal voor hun pels worden vergast, worden vossen en wasberen vaak gedood door middel van elektrische schokken. Een dermate naar proces, dat wij dat hier niet verder willen toelichten. De electrocutatie werkt overigens lang niet altijd goed, waardoor de dieren levend worden gevild.

Helaas is de wereldwijde vraag naar bont de afgelopen jaren flink gestegen en de prijs ervan gedaald. Echt bont is vaak maar lastig te onderscheiden van hoogwaardige nepvacht, waardoor er veel echt bont in kragen en capuchons van jassen heeft kunnen sluipen.

De tekst gaat verder onder deze afbeelding.

Bont industrie dieronvriendelijk
 

Veren & dons

Veren worden geplukt uit de huiden van ganzen en eenden, maar ook wel van kippen en fazanten. Dons wordt vaak gebruikt als isolatiemateriaal in jassen, slaapzakken of dekbedden, waar andere (exotische) veren vaak een decoratieve functie krijgen. Vaak is de exacte herkomst van de veren niet te achterhalen.

Het plukken kan plaatsvinden nadat de ganzen en eenden zijn geslacht voor hun vlees, waardoor deze materialen worden gezien als bijproduct – al wordt daarmee indirect de vlees- (foie gras) en eierindustrie ondersteund. Het is echter lucratiever om deze dieren levend te plukken, in plaats van slechts eenmalig na de slacht: zo kunnen ganzen gedurende hun leven wel vier à vijf keer geplukt worden. Bijvoorbeeld (maar niet alleen) wanneer in de rui zijn en hun veren los zitten. Echter, niet alle dieren in een kudde bevinden zich in dezelfde fase van rui. Bij sommige dieren zullen de veren nog niet voldoende los zitten. Dit leidt tot het wegtrekken van stukken huid en aanzienlijke stress voor de dieren.

Zijde

Zijde is een substantie die wordt afgescheiden door onder meer de zijderups, de larve van een vlindersoort. De rups produceert deze stof om met zijden draden een cocon te kunnen weven waarin het kan transformeren tot een mot. Maar om deze vezels industrieel te kunnen gebruiken, worden de rupsen doorgaans levend gekookt, zodat het dier sterft en de cocon intact blijft.

Er zijn ontzettend veel rupsen nodig voor het maken van een zijden kledingstuk. Voor een blouse van zijde worden meer dan 600 cocons gebruikt en er worden grote hoeveelheden water verbruikt. Het is een wreed, maar ook inefficiënt en kostbaar proces, wat een sterk negatieve invloed heeft op het klimaat. Er bestaat ook een manier om de zijde te verkrijgen waarbij de rupsen in leven kunnen blijven, maar de dieren zijn dan zo doorgefokt dat ze niet normaal kunnen leven, vliegen en eten.

De glans waar zijde om bekend staat, komt overigens niet door de rupsen, maar door de weeftechniek. Textiel dat op deze manier wordt gemaakt, waarbij garens dicht op elkaar geweven worden, heet satijn. Daarvoor hoeven geen rupsen te worden gebruikt.

De tekst gaat verder onder deze afbeelding.

Zijde productie dieronvriendelijk

Andere dierlijke stoffen die vaak in kleding en cosmetica worden gebruikt

Met alleen wol en vilt, leer en suède, bont, zijde, veren en dons zijn we er nog niet. Wist je dat er zelfs in schoenen gemaakt van synthetische materialen, katoenen t-shirts en in je make-uptasje allerlei dierlijke hulpstoffen kunnen zitten? We benoemen een paar van de meest voorkomende.

1. Lijm

Schoenen en handtassen worden vaak gemaakt met lijm dat dierlijke ingrediënten bevat. Dierlijke lijm bevat meestal delen van bot, huid of melkeiwitcaseïne.

2. Inkt

Sommige textielkleurstoffen waarmee kleding wordt geverfd bevatten dierlijke materialen, van bijvoorbeeld geplette luizen, beenderen of slakken. De meest gangbare inkt is daarnaast ook niet op waterbasis, maar op basis van plastisol: een zeer milieuonvriendelijk product.

3. Zeefdrukemulsie

Prints worden gedrukt op onder meer t-shirts met behulp van zeefdrukemulsie, dat meestal gelatine bevat. Deze stof komt van het slachtafval zoals botten, huid en kraakbeen van bijvoorbeeld koeien en varkens.

4. Parelmoer & hoorn

Voor de productie van knopen, sieraden en kammen wordt soms parelmoer en hoorn gebruikt. Parelmoer komt uit de schelpen van mosselen, die voor dit materiaal kunnen worden gedood of al sterven tijdens het fokproces. Hoorn is het harde materiaal van horens, hoeven en snavels die vooral bestaan uit keratinerijke dode cellen.

5. Dierlijke stoffen in cosmetica

Zelfs dierproefvrije make-up en verzorgingsproducten bevatten geregeld bijenwas of honing (van bijen), karmijn (geplette luizen), collageen (bijvoorbeeld van vissen), elastine (onder meer van koeien), keratine (uit haar, hoeven, snavels en botten), lanoline (wolvet van schapen), glycerine (meestal dierlijk vet, maar kan ook van plantaardige of synthetische oorsprong zijn) en nog veel meer.

6. Dierenharen in make-upkwasten & wimperextensies

Make-upkwasten zijn meestal van dierenhaar gemaakt, van onder meer nertsen en marters (bontindustrie), eekhoorns (voor hun vacht gevangen), geiten en zelfs pony's (paarden die voor hun vlees zijn geslacht). Nepwimpers die niet synthetisch zijn, worden ook wel gemaakt van zijde of nertsenbont.

De tekst gaat verder onder deze afbeelding.

Wat is vegan kleding?

— Shop onze Mireia Playà collectie »

4. Dus wat zijn vegan en duurzamere alternatieven?

Gelukkig zijn er tegenwoordig meer dan genoeg prachtige, veganistische en duurzamere textielsoorten en andere kledingmaterialen die gemaakt kunnen worden zonder dat er dieren voor nodig zijn. Ook met een veel kleinere belasting van het milieu.

Hennep, biologisch linnen, gerecycled en biologisch katoen, gerecycled polyester en nylon, de van duurzame houtpulp gemaakte Lyocell/Tencel en EcoVero, maar ook bamboe en zelfs afbreekbaar bioplastic gemaakt van bijvoorbeeld suikerriet zijn goede opties als je zoekt naar mooie, veganistische kleding die is gemaakt met aandacht voor het klimaat.

Er bestaat gewoon wolvrije knitwear van al deze materialen, je kunt kiezen uit de meest soepele en zijdeachtige plantaardige kledingstoffen, synthetisch vilt, kunstveren en plantaardige dons. Allerlei soorten cosmetica, make-up en verzorgingsproducten is er ook vegan, proefdiervrij en zonder chemicaliën waar je niet op zit te wachten. En die make-upkwasten en nepwimpers vind je óók in hoogwaardige synthetische varianten. Hartstikke cruelty-free.

Er bestaan inmiddels ook de meest prachtige faux leren en hoogwaardig imitatie-suède tassen, schoenen, riemen, portemonnees en andere accessoires. En dan denk je misschien: van tweederangs, milieuvervuilend en goedkoop nepleer zeker? Nee hoor. Er komen met de dag de meest luxe, duurzame en vindingrijke imitatieledersoorten bij: gemaakt van bijvoorbeeld ananasvezels (Piñatex), appelschillen en paddenstoelen, kurk, wasbaar papier, gerecycled of natuurlijk rubber, gerecycled polyester en zoveel meer. Je kunt het zo gek niet bedenken, of het bestaat. Of wordt morgen uitgevonden 😉

De tekst gaat verder onder deze afbeelding.

Vegan kleding Shop Like You Give a Damn Ella & Wit vegan sneakers

— Shop onze Ella & Witt collectie »

Voor de duidelijkheid: alle kledingmaterialen en andere fashion items die moeten worden geproduceerd hebben een zekere voetafdruk. Want alle verbouw-, bewerk- en verwerkprocessen die nodig zijn om van vezel tot kledingstuk te komen, hebben simpelweg impact op het milieu. Zelfs als een bepaalde stof klimaatvriendelijk is geproduceerd, kan het via loskomende microvezels tijdens het wassen toch ook bijdragen aan de plasticsoep. Een ander materiaal heeft misschien veel bestrijdingsmiddelen in de teelt nodig, maar is weer beter recyclebaar.

Hoe minder je koopt hoe beter, zeggen wij dan ook niet voor niets. En shop je vegan en fair, dan weet je in ieder geval dat je niet onbedoeld bijdraagt aan onnodig mensen- of dierenleed. En daarvoor hoef je tegenwoordig écht niet meer in te leveren op stijl.

De tekst gaat verder onder deze afbeelding.

Vegan kleding Shop Like You Give a Damn Beflamboyant

— Shop onze BEFLAMBOYANT collectie »

5. Waar kun je vegan & duurzame kleding shoppen?

Nou, hier dus 😁 Welkom bij het grootste online vegan warenhuis van Europa waar je kunt kiezen uit duizenden producten van honderden verschillende merken en verkopers.

Op het moment dat we dit schrijven, hebben we een prachtige vegan collectie voor dames samengesteld, met fashion, tassen en allerlei accessoires in het assortiment - en inmiddels ook enkele fijne schoenmerken. Ook vind je hier dierproefvrije, vegan cosmetica, make-up en (haar)verzorgingsproducten. Voor heren, kinderen en zelfs baby's zijn we ondertussen nog volop mooie merken en verkopers aan het zoeken om aan te sluiten.

Wij geloven dat je je pas echt goed voelt in wat je draagt, als je zeker weet dat je met jouw aankopen niet hebt bijgedragen aan uitbuiting en andere onnodige narigheid in de wereld. Daarom bieden wij in dit warenhuis alleen vegan artikelen aan, zo milieuvriendelijk mogelijk geproduceerd en fair trade, met eerlijk betaalde arbeiders in veilige werkomstandigheden. Dát is in elk opzicht fair fashion. Elk artikel in dit warenhuis komt van een duurzaam en ethisch merk dat is gecontroleerd op onze 5 betekenisvolle waarden. Zo ben je er tijdens het winkelen zeker van dat de collectie voldoet aan de zaken die voor ons en voor jou belangrijk zijn.

Ontdek meer over wie wij zijn, waarom veganisme zo belangrijk voor ons is en vooral: waarom wij dit warenhuis hebben opgericht.

Veel shopplezier!
#koopmetcompassie

Groene groetjes van Kim en het team

 

Bronnen